DEPREMDE GÜVENLİ SU VE GIDA TÜKETİMİ

Türkiye; 06.02.2023 pazartesi günü, tarihinde ilki 2. En Büyük Deprem olan Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.7 büyüklüğünde 04.17’de gerçekleşen deprem ile diğeri 7.6 büyüklüğünde 13.24 ‘te 9 saat ara ile gerçekleşen depremle kıyamet gibi bir güne uyandı. Bu iki büyük depremin ardından artçı depremler olmaya devam etti maalesef. Deprem Kahramanmaraş ile beraber Hatay, Adıyaman, Kilis, Gaziantep, Diyarbakır, Adana, Şanlıurfa, Osmaniye, Malatya olmak üzere maalesef 10 ilde ciddi yıkıcı etkiler yaptı. Devlet yetkileri depremin ardından 4. seviye alarm verdiler. Hal böyle iken devletimiz milletimiz var olsun ruhu ile başta Cumhurbaşkanımız ve diğer devlet yetkilileri, Afad, Kızılay, Umke, TSK…  olmak üzere gönlü Kocayusuf olan gönüllülerimizle birlikte bu yaşanan imtihanda yaraları sarmak adına herkes bir oldu. Kimin gücü neye yeterse, ellerinden ne geldiyse depremzede kardeşlerimiz için Türkiye’nin dört bir yanından yardımlar toplanmaya çalışıldı. Tabi Azerbaycan, Pakistan başta olmak üzere çeşitli ülkelerden yardım ve desteklerde geldi. Bizde yazımızda bu acımızla yutkunarak kalemimiz yettiğince depremde güvenli su ve gıda tüketiminden bahsedeceğiz.

Deprem sonrası toplumda sağlıklı bir yaşamın sürdürülebilmesi için temiz içme suyunun, uygun tuvalet ve kanalizasyon alt yapısının, atıkların uygun şekilde yönetiminin ve gıda güvenliğinin sağlanması gereklidir. İshalli hastalıklar gibi birçok bulaşıcı hastalık, uygun su ve gıda tüketiminin sağlanmasıyla önlenebilir. Bu amaçla şunlara dikkat edilmelidir:

•Acil durumlarda da el yıkama ve temel kişisel hijyen önlemlerine uyulması hastalıkların yayılmasını önler. Eller, öncelikle yemeklerden veya gıda hazırlamadan önce, tuvalete gittikten veya hapşırık, öksürükten sonra ve görünür kirlenme olması halinde olmak üzere sık aralarla su ve sabunla yıkanmalı, görünür kirlenme yoksa alkol içeren solüsyonlarla 20 saniye ovuşturulmalıdır.(1)

•Deprem sonrası içme suyuna ulaşımda sorun yaşanabilir. Ancak yeterli sıvı alınmasına özen gösterilmelidir.  İçme suyu olarak mümkünse uygun şekilde şişelenmiş, kapalı sular tercih edilmelidir. Bu tür içme suyuna ulaşılamıyorsa, kaynamayla mikroplar öleceği için kaynatılıp soğutulmuş su da içilebilir. Kaynatma olanağı da yoksa var olan su, çamaşır suyuyla (klorla) dezenfekte edilip tüketilmelidir. Suya eklenecek çamaşır suyunun miktarı, kullanılacak ürünün içindeki klor miktarına göre değişir, bu nedenle kullanılacak çamaşır suyunun üzerindeki etiketten klor miktarı belirlenmelidir. Evlerde yaygın olarak kullanılan ve %4 oranlarında klor içeren klasik çamaşır suyundan kullanılacaksa, her 1 litre suya 3 damla çamaşır suyu eklenerek yeterli klorlama sağlanır.(1)

•Sebze ve meyvelerin yıkanmasında da yukarıdaki şekilde hazırlanmış klorlu su kullanılabilir.(1)

•Yiyecekleri hazırlayacak kişiler, öncesinde ellerini su ve sabunla yıkamalıdır. Gıdaların hazırlandığı yüzeyler ve malzemeler temiz olmalı; sebze meyve dışındaki gıdalar iyice pişirilerek tüketilmeli ve güvenli ısılarda saklanmalı; çiğ gıdalar, pişmiş gıdalardan ayrı tutulmalı ve aynı yüzeylerle temas ettirilmemelidir.(1)

•Bulunulan ortamın temizliği sağlanmalıdır.(1)

(1:Türkiye Kinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği)

    İçtiği sudan, yediği lokmadan, aldığı nefesten, gece uyuduğu uykudan utanan bizler; çaresizliğimizin, acziyetimizin iliklerimize kadar işlendiği çok büyük ve zor bir imtihandan geçiyoruz. Rabbim bu imtihanda ülkemizin, milletimizin yardımcısı olsun.

DEVLETİMİZ MİLLETİMİZ VAR OLSUN…