GAZETECİLİĞİN DEĞİŞEN PRATİKLERİ
Şimdi gelelim haberciliğin değişen pratiklerine. Teknolojinin gelişmesi gazetecilik mesleğini temelden etkiliyor. Günümüzde gazetecilerden web tasarım, kodlama, veri okuryazarlığı, görselleştirme teknikleri, SEO, görüntü ya da ses dosyası düzenlemeyi iyi bilmesi bekleniyor. Böylelikle gazetecilik mesleği tekillikten çokluğa giden bir mesleğe dönüştüğünü görüyoruz. Bir araştırmaya göre, ABD’de 1.080 gazeteciyle yapılan bir anket çalışması gazetecilikteki dönüşümü gözler önüne seriyor. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi (AHBVÜ) İletişim Fakültesi Dr. Araştırma Görevlisi Bilge Narin’in aktardığı bu anketin sonuçlarına göre 1970 ve 1980’li yıllarda gazeteciler ekonomi, tarih, İngilizce, hukuk ve işletme gibi alanlara ilgi duyarken; günümüzde teknolojik becerilere sahip olmak için gerekli eğitimlere ihtiyaç duyduklarını belirtiyorlar. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi (AHBVÜ) İletişim Fakültesi Dr. Araştırma Görevlisi Bilge Narin gazetecilikte dönüşüme uyum sağlamak amacıyla akademideki çalışmaları şöyle anlatıyor: “AHBVÜ İletişim Fakültesi olarak Drone İnsansız Hava Aracı Eğitim Merkezi kuruyoruz. Öğrenciler İHA0 pilotu eğitimini seçmeli ders olarak alacak. İHA1 pilotu eğitimi ise üniversite dışına da açık kurs olacak. Benim yürüttüğüm gazeteciler için kodlama becerilerine yönelik iki dersimiz var. Tabii sadece bizimle sınırlı değil. Çok sayıda iletişim fakültesi VR laboratuvarları ve Yeni Medya Araştırma ve Uygulama Merkezleri kuruyor. Burada altını çizmem gereken nokta ise her kod öğrenen, her drone uçuran öğrencinin hayatının kurtulmayacağı. Bunlar birer uzmanlık alanı.” Şeklindedir.
Sonuç olarak önceki yazımda da bahsettiğim üzere, haberciliğin yöndeşmesi ve gazetecilikteki pratiklerin tekillikten çokluğa olan eğilimi, gazetecilerin çoklu yeteneğe sahip olma gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Günümüzde artık bir editörden sadece haberi yazması ve düzenlenmesi beklenmemekte, o haberi arama motorlarında üst sıralarda çıkartacak anahtar kelimeleri kullanması ve sosyal medyada görüntülemeyi artıracak şekilde paylaşması beklenmektedir. Bununla birlikte internete yönelim ve gazetecilikte çoklu yetenek akıllara şu soruyu getiriyor “Gazetecilik öğrencileri yazılım öğrenmeli mi?” Bu soru son zamanlarda oldukça tartışılan bir konudur. Yapılan araştırmada birçok üniversite, gazetecilik bölümlerinde yazılım derslerini uygulamaya koydu. Bu konuda Columbia Üniversitesi öncü oldu. Başlattığı Lede Programıyla gençlere yazılım ve veri gazeteciliği dersleri veriyor. Türkiye’de ise Kadir Has Üniversitesi ve Nişantaşı Üniversitesi’nde benzer uygulamalar var. Öğrenim gördüğüm Ondokuz Mayıs Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde de yazılım dersleri mevcuttur. Görülüyor ki sürekli yenilenmiş ve gözden geçirilmiş eğitim müfredatlarının uygulanması, sektördeki işgücü gereksinimin karşılanmasına yardımcı olurken, gazetecilik mesleğinin etik ilkelerine uyan ve özgünlüğünü devam ettiren gazetecilerin yetişmesini de sağlayacaktır. Bunun uzun vadede çevrimiçi gazetecilikteki nitelik sorununu çözeceği öngörülebilir.
