GAZETECİLİKTE YENİ ÇAĞ: İNTERNET GAZETECİLİĞİ
Merhaba sevgili okurlar sizlere bugün internet gazeteciliğinden bahsedeceğim.
Yazılı basının yayınlarını internete aktarması ile internet medyası başlamıştır. İlk olarak, Amerika’da, 1995 yılında New York Times, The Washington Times gibi gazeteler yayınlarını birebir internete aktarmaya başlaması ve aynı yıl Avrupa’da da International Herald Tribune ve Daily Mirror gibi gazeteler sayfalarını internete açmıştır. Türkiye’de ise 12 Nisan 1993 tarihi, internetin miladı olarak kabul edilir. Bu tarihte ODTÜ’den ilk internet bağlantısı gerçekleştirilmiştir. İçeriğini internete taşıyan ilk yayın ise Aktüel Dergisi olmuştur (Temmuz 1995). Dergi, Boğaziçi Üniversitesi’nin bilgisayarları üzerinden, üniversitenin öğrencileri tarafından güncellenip dünyaya açılmıştır. 2000 yılının başında ise büyük ve geniş sermaye gruplarından ayrı bağımsız olan gazetecilerin öncülüğünde birçok haber sitesi yayına geçmiştir. Çevikel’e göre bu geçişin belirgin sebeplerinden biri olarak medya gruplarının, gelecekte internetin geleneksel yayıncılık sektörünün reklam paylarını azaltacağı kaygısıyla, internet ortamında da güçlü ve örgütlü olmaları gerektiklerini düşünmeleri sayılabilir. Bir diğer sebep de ticari ürün yelpazelerini genişletmek istemeleridir. (Çevikel, 2004:1065-1066). İnternet Gazeteciliği’nin sağladığı en dikkat çekici olgu haber akışına getirdiği hızdır. Bu olgu haberin çok kısa bir zaman zarfında haberin milyonlarca kişiye ulaşmasını sağlamıştır. Ancak bu durum kimi dezavantajları da beraberinde getirmiştir ve bunda medyada yaşanan ekonomik krizin etkisi de büyüktür. Haberin doğru aktarılması, haber kaynaklarının neresi olduğunun çoğu zaman bilinmemesi haberin kalitesini ve güvenilirliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Birçok deneyimli gazeteci işsiz kalmış ve mesleklerini internette açtıkları sitelerle sürdürmüşlerdir fakat bu durum, Türkiye’de internet gazeteciliğinin gelişmesine de olumlu katkı sağlamıştır. 1960 yılında özel bir laboratuvarda kullanılmaya başlanan internetin ana amacı sabit bir noktada toplanan bilgilere farklı birimlerin aynı anda erişmesini sağlamaktır. İnterneti bu amaçla ilk kullanan ülke ise İngiltere’dir. 1960’lı yılların sonlarına doğru ise ABD Savunma Bakanlığı (USDOD) bugünkü internetin prototipi yani ilk örneği olan ARPANET’i kurmuştur. 1980’li yıllarda ise yine ABD’nin askeri amaçlı kurduğu MILNET ağı, 1990’lı yıllarda ticari amaçlı kullanılması için açılarak yaygınlaşmış ve günümüzde yüz milyonların kullandığı bir yapıya evrilmiştir. İnternetin bu kadar hızlı yayılmasının temel noktaları ucuz teknolojik donanımların artış göstermesi ve geleneksel kitle iletişim araçlarına göre farklı bir yapıya sahip olmasıdır. Web 2,0’ın hayatımıza girmesiyle birlikte internetin var olan gücü ve etkisi de artmaya başlamıştır. Maliye Bakanı’nın açıklamasına göre; çevrimiçi reklam pazarının payı Türkiye’de yaklaşık 1 milyar dolardır. (Basın Hayatı, Haziran 2013). Bu büyük pazarı ve sosyal medyanın da gücünü gören medya sahipleri, on yıl öncesindeki gibi sadece web sitelerinde değil, bunların yanı sıra sosyal medya uygulamalarıyla da görünür olmaya ve daha çok kişiye ulaşmak için strateji üretmeye çalışmaktadır. Günümüzün en önemli kitle iletişim araçları haline gelen sosyal platform, dünya genelinde 3 milyardan fazla kişinin sosyal medya hesabının bulunduğunu ve bu kişilerin aktif birer sosyal medya kullanıcısı olduğunu göstermektedir. Türkiye’de ise nüfusun %75’i aktif olarak internet kullanırken, nüfusun yaklaşık %65’i sosyal medyada yer alıyor. Facebook, Twitter, Instagram ve Youtube gibi sosyal medya platformları 2021 yılı raporlarında en çok kullanılan siteler olarak öne çıkıyor. Burada ortaya çıkan en önemli bulgulardan ilki, internetin kullanım amaçları içinde internet üzerindeki sosyal gruplara katılma ve çevrimiçi haber, gazete ya da dergi okumanın e-posta gönderme almanın bile önüne geçerek en çok yapılan ilk iki faaliyet olmalarıdır. Genel olarak gelişen ve değişen dünyada internet gazeteciliği, gün geçtikçe kullanımı artan sosyal medya ile iletişim konusunda sağladığı imkanlar ve getirdiği kolaylıklar sayesinde internet gazeteciliği için vazgeçilmez bir araç olarak yerini almıştır.
