GELENEKSEL GAZETECİLİKTEN İNTERNET GAZETECİLİĞİNE
20. Yüzyılın sonlarında ortaya çıkan internetin, bir iletişim aracı olarak tüm dünyayı çevrelediği, hayatımızın hemen her alanına girecek şekilde yaygınlaştığı ve geliştiği bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle de son yıllarda, bilgiye ulaşma, yayma, kısaca iletişim konusunda sağladığı imkanlar ve getirdiği kolaylıklar, bu yeni teknolojiyi habercilik sektörü için de vazgeçilmez bir araç haline getirmiştir. Gerek yazılı basının ve gerekse görsel medyanın pahalı yatırımlarına gerek duymayan, diğer habercilik sektörlerine göre çok küçük maliyetlerle, hem yazılı basının hem de görsel medyanın fonksiyonlarını da içeren yapısıyla internet gazeteciliği, kitle iletişimi alanında yeni bir olgu olarak yerini almıştır. İnternet’in yaygınlaşmasıyla birlikte, geleneksel gazetecilik tamamen ortadan kalkmasa da önemli ölçüde ivme kaybettiği görülmektedir. Bu konuda Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyeleri görüş bildirmektedir. Bu görüşler kapsamında:
Ondokuz Mayıs Ü. İletişim F. Gazetecilik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Onur Bekiroğlu: “Gazeteciliğin icra edildiği ortamın kendisi, yani internet ortamı, www dünyası. Öte yandan daha yakından baktığımızda; sürekli güncelleme, etkileşim biçimleri, kullanıcıların okuyucu yorumlarıyla içerik üretim sürecine bir yerinden dahil olması, ana akım medyaya ciddi ölçüde alternatif olabilme veya üretebilme potansiyeli, hyperlink kullanımı, finansal kaynak temini, kişiselleştirme seçenekleri, neredeyse her yerden erişim imkânları… Aklıma bir anda gelen özellikler bunlar, dolayısıyla internet gazeteciliği, özellikle günümüzde yeni medya ve dijital iletişim ekosistemi açısından baktığımızda hem gazeteci hem de okuyucu/hedef kitle tarafından yeni bir iletişim dünyası sunuyor. Artık okuyucu veya izler-kitle, önceki dönemlere daha fazla özne konumunda. Gazetecilik mesleği, internet teknolojisinin ve dijital teknolojilerin gelişimine koşut olarak sürekli yeni beceriler ve yeterlilikler talep ediyor.”
Ondokuz Mayıs Ü. İletişim F. Gazetecilik Bölüm Dr. Öğr. Ü. Sinan Kaya: “Akıllı telefon ve internet erişimi olan diğer teknolojilere (bilgisayar, tablet, televizyon vb.) erişim ve kullanım oranları dikkate alındığında gazetecilik mesleğinin ve gazetecilik kavramının özü değişmemekle ve halen var olmakla birlikte geleneksel gazetecilik pratiklerinin artık ortadan kalktığını söyleyebiliriz. Böyle bir sonucun da garipsenmeyecek bir durum olduğunu görmeliyiz. Sorunuzun cevabına gelecek olursak elbette hıza dayalı haber üretim ve tüketim pratiğini söyleyebilirim. Elbette bunun yanında temelde ses ve hareketli görüntüyü içeren her türü çoklu ortam öğesini içermesini söyleyebilirim.”
Bu bağlamda ulusal basında yer alan muhabirler ise geleneksel gazetecilik ile internet gazeteciliği arasında etkileşimin olup olmadığı konusunda görüş bildirdiler.
Anadolu Ajansı Haber Kameramanı Faruk Küçük: “Geleneksel gazetecilikle İnternet gazeteciliği arasındaki etkileşim hedef kitlenin aynı olması ve hedef kitleye bilgi vermesidir. Arasındaki fark ise geleneksel gazetecilik halka bilgi vermek için bir gün sonra gazetelerin çıkmasını beklemektedir ancak internet gazeteciliği meydana gelen olayın haberi aynı günün 24 saat içerisinde vatandaşların habere ulaşabilmesidir. Okurların geleneksel gazeteciliğe yorum yapamazken, internet gazeteciliğine yorum yapabilmektedir. Her iki gazeteciliğin amacı halkı bilgilendirmektir.”
Show Ana Haber Muhabiri Meltem Bozbeyoğlu: “Televizyon gazeteciliği ve internet gazeteciliği arasında her zaman bir etkileşim vardır. Fakat bu rakip olmadığımız anlamına gelmez. Her zaman, her özel haberi, her özel bilgiyi en önce kurumlar kendi kanallarında yayınlamak isterler. ”
ATV Ana Haber Muhabiri Yavuz Oymak: “Ortak noktaları var elbette ama birebir rakipler. Geleneksel habercilik sahada, olay yerinde, yaşananların tam ortasında gerçekleşiyor. İnternet haberciliğiyse haberin durumuna göre masa başında da olabiliyor. İkisinin de kendine göre ayrı ayrı zorlukları ve tarzları var. Geleneksel habercilik ve internet haberciliği zaman zaman birbirlerini de beslerler. Hem haber içeriği hem de haber kaynakları açısından.”
İhlas Haber Ajansı Muhabiri Hanifi Bayar: “Geleneksel gazetecilik hiç bir zaman bitmeyecek bir meslektir. Her ne kadar siz çevrenizde gazete bayisinden bir gazete bir ekmek alan görmüyor olsanız da alanlar var ben bir çok kez şahit oldum. Ayrıca bir çok kurum kendi siyasi düşüncesine uygun olan gazeteye abone olduğu için trajı hiç bitmeyecek kurumlar ve sattıkları gazete var. Geleneksel gazete ve İnternet gazeteciliği anlık haber verme durumunda yarışamazlar lakin gerçek gazetecilik olgusunda yarışırlar çünkü birisinde zaman faktörü bir hayli geniş oluyor. Araştırmak çok önemli olduğu için gazeteci bir tık uğruna bir durumu teyit etmeden servis etmiyor. Onun için geleneksel gazetecilikle aynı yolda ilerleyen İnternet gazeteciliği bir adım önde yer alıyor.”
Show Haber Muhabiri Oya Nur Kaya: “Aslında günün sonunda verilen haber neredeyse aynı. Biz televizyon habercileri için röportajlar, olay yeri önemli, olayı sıcağı sıcağına anonsa dökmek önemli. İnternet gazeteciliğinde ise durum farklı. Yazıya dökmek, ufak birkaç görüntü durumu kurtarıyor. Ama rakip olduğumuzu düşünmüyorum. Onlar da gündemi, ajansı takip ediyor biz de. Özel haber konusunda rakip miyiz? Tabii ki evet, o zaman internet, televizyon, gazete hepsiyle rakip oluyorsunuz.”
TRT Güneydoğu Anadolu Bölge Muhabiri Burak Dündar: “ Geleneksel habercilik yapanlara internet haberciliğine alışmak biraz zor oldu diyebiliriz. Geleneksel bir gazeteci sadece sahada uğraşarak çoğu zaman kendi gözleriyle görerek haberleştirirdi birçok konuyu. Ancak bugün sadece sosyal medya üzerinde dolaşan bir fotoğrafla bile yüzlerce site haber yapabiliyor. Ancak her iki alandaki etkileşim de artık kaçınılmaz oldu. Geleneksel gazetecilik ile bugün ulaşabileceğimiz insan sayısı çok aza inmiş durumda. Toplumda basılı gazete okuma alışkanlığı gittikçe azalıyor. Bu nedenle internet gazeteciliğini kullanmadan istenilen kitleye ulaşmak günümüzde neredeyse imkansız hale geldi. Ancak rakip olunacak bir durumdan söz edemeyiz aksine artık birbirini tamamlayan birbirinden beslenen bir durum mevcuttur.”
Günümüzde internet teknolojisi, dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok kısa zamanda benimsenmiş ve birçok endüstri alanlarında bilgi ve iletişim aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bugün kağıda basılı olarak yayımlanan gazeteler, çeşitli dağıtım zorluklarından dolayı ancak dar bölgelere erişebilmektedirler. Buna karşılık internet üzerinden yayınlanan gazetelere dünyanın her yerinden anında erişmek mümkündür. İnternet gazetelerinin diğer bir üstünlüğü ise, geleneksel gazetede, günlük haberler bir gün sonra bazen de iki gün sonra okuyucunun önüne geliyor. İnternet gazeteciliği ise haberi sıcak takip ediyor. Günün haberlerini aynı gün okuyabiliyoruz. Bunun yanında ücretsiz olması, yerel değil tüm dünyada izlenebilir olması, spor, siyaset ve yaşam gibi istenilen alanda tarama özelliğinin bulunması da önemli avantajları arasında yer aldığını söyleyebiliriz.
