Şenel Kanuna göre hangi borçların yapılandırılabileceğini, hangi borçların kanun dışında kaldığını açıkladı.
7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni kabul edilen kanunla vadesi geçmiş ve ödemesi devam eden bazı borçlara yapılandırma kolaylığı getirildi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Amasya İl Müdürü Nurcan Yurt Şenel, kanunla ilgili ayrıntıları masaya yatırdı.
HANGİ BORÇLAR KANUN KAPSAMINDA YAPILANDIRILABİLECEK
Sigorta primleri başta olmak üzere birçok borca yapılandırma getirildiğinin altını çizen SGK Amasya İl Müdürü Nurcan Yurt Şenel, açıklamasında; "2022/Aralık ayı ve öncesi dönemlere ait;
Sigorta primleri, Emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, Ek karşılık primi, Sosyal güvenlik destek primi, Genel sağlık sigortası primleri, İşsizlik sigortası primleri, İş kazası, meslek hastalığı, malullük ve vazife malullüğü sonucunda doğan rücu alacakları, 6183/48 inci maddesi kapsamında taksitlendirilen alacaklar, Yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar, İsteğe Bağlı ve Topluluk sigortası primleri, Eksik işçilikten kaynaklanan prim31.12.2022 tarihinden önce (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup son başvuru tarihine kadar tebliğ edildiği halde bu tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları, Kanunun yayımı tarihinden önce asıllarıödenen alacakların; Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla henüz ödenmemiş olan ferileri, 5510/ Ek 5, Ek 6'ıncı maddeleri ile 2925 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılıklardan doğan primler, yapılandırma kapsamına girecek. Ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumunca Takip ve Tahsili Yapılan; Damga Vergisi, Eğitime Katkı Payı, Özel İşlem Vergisi,borçları yapılandırma kapsamındadır.
HANGİ BORÇLAR KANUN KAPSAMI DIŞINDA KALIYOR
6552, 6736, 7020 ve 7143 sayılı Kanun hükümlerine göre bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla devam eden yapılandırma borçları,5393 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi, 10.7.2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3 üncü maddesi kapsamında uzlaşılan belediye borçları, 6360 sayılı Kanunla kapatılan belediyelerin devredilen borçları, Sağlık hizmeti sunucularına (hastaneler, eczaneler, optikçiler) yersiz yapılan ödemelerden veya bunlara kesilen cezai şartlardan doğan alacaklar, SGK kira alacakları, yapılandırma kapsamında değildir.
YAPILANDIRMA BAŞVURULARI NASIL YAPILACAK
Her borç türü farklı şekilde yapılan başvuru ile yapılandırılabilecek. Kimi borçlar e-Sigorta kanalı ile başvuru yapılabiliyorken kimi başvurular elden veya posta yoluyla olacak.
Sigorta primi İşsizlik sigortası primi Sosyal güvenlik destek primi İdari para cezası Damga vergisi Özel işlem vergisi Eğitime katkı payı Eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları e-Sigorta kanalı ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine posta yoluyla yapılacak.
Ek 9 kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden fazla sigortalı çalıştıran işverenlerin borçları ile Kanun kapsamından çıkmış işverenler (daha önce e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi almamış veya unutmuş olan) Elden ya da posta yoluyla yapılabilecek.
Belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşların 31.5.2023 tarihi mesai bitimine kadar başvuruda bulunmamaları halinde, bu kuruluşların kapsama giren borçları başvuru şartı aranmadan 120 ay üzerinden aylık eşit taksitler halinde yapılandırılacaktır.
4-B kapsamındaki Bağ-Kur’lular ve primini kendi ödeyen sigortalı işverenler e-devlet üzerinden, posta yoluyla veya şahsen başvuruda bulunabilecek. 4/c Prim ve kesenek borçları için e-sigorta kanalıyla (Kesenek Bilgi Sisteminden)Elden (SPGM- Primler Daire Başkanlığına)Posta yoluyla (SPGM- Primler Daire Başkanlığına) başvuru yapacak. 4/c İdari para cezaları ise e-sigorta kanalıyla (Kesenek Bilgi Sisteminden) Elden (İşyerinin bağlı bulunduğu SGİM / SGM Müdürlüğüne) Posta yoluyla (İşyerinin bağlı bulunduğu SGİM / SGM Müdürlüğüne) başvuru yapacak.
Yapılandırma için son başvuru tarihi 31 Mayıs 2023 Çarşamba günü. İlk taksit ödemeleri için ise son gün 3 Temmuz 2023 Pazartesi.
YAPILANDIRMANIN AVANTAJLARI
Yapılandırma kapsamındaki alacaklara, Asgari işçilik değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkan eksik işçilik tutarına, Rücuen alacaklara,Yersiz ödenen aylık ve gelirlere,Kanuni faiz yerine Yİ-ÜFE uygulanacaktır. 31.12.2022 tarihinden önce (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları asıllarının yüzde 50'sine gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE uygulanacaktır.
Peşin Ödemede Yİ-ÜFE'nin Yüzde 90’ı Silinecek
Yİ-ÜFE ile güncellenen prim alacağının en son 3.7.2023 tarihinde peşin ödenmesi halinde, Yİ-ÜFE’nin yüzde 90’ı silinecektir.
TAKSİTLİ ÖDEMELER
Taksitle ödemeyi tercih edenler aylık dönemlerde 12, 18, 24, 36 ve 48 eşit taksitle ödeme yapabileceklerdir. Tercih edilen taksit sayısına göre tablodaki katsayılar kullanılarak ödenecek tutar hesaplanacaktır. Yapılandırmaya yasal süre içerisinde başvurmak kaydıyla ilk taksit ödeme süresi olan 3.7.2023 tarihinden önce, başvuru süresi içerisinde talep edilen taksit sayısından daha fazla veya daha az taksit sayısının tercih edilmesi mümkün (ilk başvuru tarihi değiştirilmeksizin) bulunmaktadır. Bu durumda ödeme planı talep edilen yeni taksit sayısına göre oluşturulacaktır. Peşin ödeme veya taksitler kredi kartıyla ödenebilecektir. 12 taksite 1,09, 18 taksite 1,135, 24 taksite 1,18, 36 taksite 1,27, 48 ay taksite ise 1,36 katsayı uygulanacak.
İDARİ PARA CEZALARI
31.12.2022 tarihinden önce (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup son başvuru tarihine kadar tebliğ edildiği halde bu tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları, Yapılandırmaya müracaat etmiş olmakla birlikte 31.12.2022 tarihinden önce (bu tarih dahil) işlenen fiillere ilişkin olup ilk taksit ödeme süresinin sonuna kadar tahakkuk ettiği halde bu tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları kanun kapsamına dahil.
İdari para cezalarının yapılandırılması halinde önce borç aslının yüzde 50’si ile borç aslına uygulanan gecikme cezası ve zammı silinecektir. İdari para cezasının kalan yarısı Yi-ÜFE ile güncellenecektir. Yeni hesaplanacak tutar peşin ödenirse yine hesaplanan Yİ-ÜFE’nin yüzde 90’ı silinecektir. Taksitle ödenirse de kanundaki katsayılar kullanılacaktır.
BELEDİYELER VE BAĞLI KURULUŞLAR
Belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarcayapılandırılan borçlar peşin ya da tercih edecekleri 120 aya kadar eşit taksitte(belediye iktisadi teşekkülleri ayda bir olmak üzere 48 eşit taksitle) aylıktaksitler halinde ödenebilecektir. Taksitler 5779 sayılı Kanundaki %40 oranı dikkate alınmaksızın genel bütçe paylarından kesilecektir. Kesinti tutarı genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılan payların yüzde 50’sini geçemeyecektir. Kesintilerin Cumhurbaşkanı tarafından durdurulması halinde bunlar ihlal nedeni sayılmayacak ve taksit ödeme süresinin sonundan itibaren faiz ve katsayı uygulanmadan aylık olarak paylardan kesilecektir. Taksitler genel bütçe paylarını aştığı takdirde eksik kalan tutarlar belediyelerce takip eden ay sonuna kadar vade farkı alınmaksızın ödenecektir. Belediyelerce 31.5.2023 tarihine kadar yapılandırmaya başvuru yapılmaması halinde borçları 120 ay üzerinden resen yapılandırılacaktır.12 taksite 1,09, 18 taksite 1,135, 24 taksite 1,18, 36 taksite 1,27, 48 ay taksite 1,36, 60 ay taksite 1,45, 72 ay taksite 1,54, 120 ay taksitle 1,90 katsayılar kullanılacaktır.
SAĞLIK YARDIMLARI
4/b (BAĞ-KUR), Ek-5 ve Ek-6 kapsamındaki sigortalılar, borçlarını yapılandırarak, ilk taksiti ödemeleri ve yapılandırma kapsamı dışında 60 (altmış) gün ve üzeri prim borcunun bulunmaması halinde sağlık yardımlarından yararlanabilecektir.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI BORÇLARI
5510 sayılı Kanunun 60/1/g bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan daha önce hiç gelir testi yaptırmamış olanların 31.07.2023’e kadar (bu tarih dahil) gelir testine başvurması halinde, GSS prim borcu, gelir testi sonucuna göre ilk tescil başlangıç tarihine göre güncellenecektir. Gelir testi sonucunda hane içindeki geliri asgari ücretin 1/3’den az olduğu tespit edilenlerin borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir. 60/1/g sigortalılarının 31.12.2022 ve öncesine ait otomatik yapılandırılan GSS prim borçlarının ana parasını 31.08.2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar ödemesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı silinecektir.
5510 sayılı Kanun’un 60/1/g bendi kapsamında bulunan genel sağlık sigortalılarının 31/08/2023 tarihine kadar sağlık hizmetlerinden yararlandırılmasında; 2022/Aralık ayı ve önceki aylara ilişkin prim borçları ile Kanunun yayımı tarihi olan 12/03/2023 tarihinden önce muaccel hale gelen 2023/Ocak ayı prim borcu dikkate alınmayacak, Şubat ve sonraki aylara ilişkin prim borçları ise 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borç hesabında dikkate alınacaktır. Bu kapsamdaki genel sağlık sigortalılarının sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması ve 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması halinde sağlık hizmetlerinden yararlanacaktır.
5510/60-g kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan daha önce hiç gelir testi yaptırmamış olanların 31.7.2023’e kadar gelir testine başvurması halinde, GSS prim borcu, gelir testi sonucuna göre ilk tescil başlangıç tarihine göre güncellenecektir. Gelir testi sonucunda hane içindeki geliri asgari ücretin 1/3’den az olduğu tespit edilenlerin borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir. 60-g sigortalılarının 31.12.2022 ve öncesine ait GSS prim borçlarının ana parasını 31.8.2023 tarihine kadar ödemesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı silinecektir. Ayrıca bu sigortalıların 2022/Aralık ayı ve öncesi prim borçlarına bakılmaksızın, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten itibaren geriye doğru 1 yıl içinde 30 gün GSS primi ödenmiş olması ve 60 günden fazla prim borcu olmaması şartıyla 31.8.2023 tarihine kadar ilaç ve özel hastaneler dahil sağlık hizmetlerinden yararlanacaktır.
BORCU YOKTUR YAZILARI
Borçlarını yapılandıranlar; Borçlarını peşin olarak öderlerse, borcu yoktur yazısı alabilecektir. Taksitle ödemenin tercih edilmesi halinde ise ilk taksitin süresinde ve tam olarak ödenmesi şartıyla borcu yoktur yazısı alabilecektir. Bu şekilde; İhalelere katılabilecek, Hakediş ödemelerini alabilecek, 5510 sayılı Kanunun 90'ıncı maddesinin altıncı fıkrası kapsamında Devlet yardımı, teşvik ve desteklerinden yararlanabilecektir." ifadelerine yer verdi.
