Merzifon Bedensel Engelliler Yardımlaşma Derneği Başkanı Keriman Topal, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla yaptığı basın açıklamasında, Türkiye Büyük Millet Meclisi Engelli Sorunları Araştırma Komisyonu’na sunulan kapsamlı rapora dikkat çekti. Topal, Türkiye Ortopedik Engelliler Federasyonu tarafından hazırlanan 13 ana başlık ve 90 çözüm maddesinin, “Engelsiz Türkiye” için somut bir yol haritası niteliği taşıdığını belirtti.
Artık engelli bireylerin söz değil, icraat görmek istediğini vurgulayan Topal, “Artık ‘yapacağız, edeceğiz’ sözlerini değil, Resmî Gazete’de yayımlanan kararları görmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Açıklamasında raporun kritik maddelerini tek tek paylaşan Topal, 8,5 milyon engellinin ve ailelerinin “kırmızı çizgisi” olan başlıkları şu şekilde sıraladı:
— Hak Temelli Ödenek Sistemi: Mevcut yardım anlayışının engelliyi “muhtaç konumuna” ittiğini söyleyen Topal, onurlu yaşam için her bireye ihtiyacına göre “Hak Temelli Engellilik Ödeneği” bağlanması gerektiğini belirtti.
— Karar Alma Süreçlerine Katılım: Engelli politikalarının dağınık yapısına dikkat çeken Topal, doğrudan Cumhurbaşkanlığı’na bağlı bir Engelliler İdaresi Başkanlığı veya Engelliler Bakanlığı kurulmasını talep etti.
— Yardımcı Cihaz Temininde Yaşanan Mağduriyet: Protez, ortez, işitme cihazı ve tekerlekli sandalye fiyatlarının piyasa gerçeğinin çok altında kaldığını belirten Topal, SUT fiyatlarının güncellenmesini istedi.
— Engelli Çalışanların Emeklilik Sorunları: 2008 öncesi ve sonrası ayrımının ortadan kalkması, tüm engellilere 120 gün Fiili Hizmet Zammı verilmesi ve emeklilik maaşlarının insanca yaşanacak seviyeye getirilmesi talep edildi.
— Ehliyet İptalleri ve Ulaşım Hakkı: “Binlerce engellinin ehliyeti keyfi kararlarla iptal edildi” diyen Topal, objektif değerlendirme için simülasyonlu sürücü test merkezlerinin kurulmasını istedi.
— ÖTV Muafiyeti Düzenlemesi: Yenileme süresinin 3 yıla indirilmesi ve sınırın “Brüt Asgari Ücretin 80 Katı” olarak belirlenmesi önerildi.
— Erişilebilirlik Denetimleri: Engelli otoparklarını işgal edenlere verilen cezaların 50 kat artırılması ve cezaların bağımsız bir kurum tarafından uygulanması gerektiği belirtildi.
— Acil Durum ve Afet Yönetimi: Engellilerin afetlerde unutulmaması için E-Devlet entegreli Ulusal Engelli Afet Veri Kayıt Sistemi (E-AFET) kurulması önerildi.
— Eğitim Hakkı: Rehabilitasyon eğitim saatlerinin aylık 32 saate çıkarılması, hafif zihinsel engellilerin iptal edilen modüllerinin geri getirilmesi ve bölgesel ihtisas okullarının açılması talep edildi.
— Sağlık ve Evde Bakım Hizmetleri: Evde sağlık hizmetlerinin 7/24 esasına geçmesi, mobil fizyoterapi ve psikolojik destek sağlanması, sarf malzemelerinin ücretsiz ulaştırılması gerektiği ifade edildi.
— Bakıcıların Güvence Sorunu: Bakıcıların sosyal yardım değil, SGK güvenceli “bakım hizmeti çalışanı” statüsüne alınması gerektiği belirtildi.
— Gelir Tuzağına Son: Engellinin çalışıp gelir elde ettiğinde hak kaybetmesinin onur kırıcı olduğunu vurgulayan Topal, çalışan engellilerin desteklerden muaf tutulmasını istedi.
— Adalete Erişim: Türk İşaret Dili tercümanlarının Adalet Bakanlığı bünyesinde 7/24 erişilebilir şekilde istihdam edilmesi gerektiği ifade edildi.
Açıklamasını “Biz bu ülkenin yükü değil, herkes gibi değeriyiz. Bizi yok sayamazsınız, çünkü biz hayatın ta kendisiyiz” sözleriyle tamamlayan Keriman Topal, TBMM ve ilgili tüm kurumları reform paketinin derhal yasalaştırılması çağrısında bulundu.
